Özel Öğretim Yöntemleri Nelerdir?
Özel öğretim yöntemleri iki çeşittir:
- Öğretmen merkezli öğretim yöntemleri
- Öğrenci merkezli öğretim yöntemleri
Öğretmen merkezli öğretim yöntemleri:
Özel öğretim yöntemleri içinde bu yöntem aktif olan öğretmendir. Öğrenci dinleyici konumdadır. Pasiftir. Dinleme konumundadır. Alıcıdır. Bu yöntemde öğretmen dersi anlatır. Sorular sorar. Öğrenci cevaplar. Daha sonra ders sonunda öğretmen aldığı cevapların eksiklerini tamamlar. Tekrar soru sorar ve cevapları toparlar. Öğretmen hala merkezdedir, öğrenci hala pasif durumdadır. Bu yöntemde soru-cevap, düz anlatım, tümden gelimdir.
Bu yöntemde öğrenciler sadece dinler. Oysa sadece dinlemede çabuk unutulur. Sadece dinleme ve seyretme sonucunda ise biraz hatırlanır. Dikkati uzun süreli değildir. Çabuk dağılır. Öğrenci konu anlamadan ezberlemeye yönelir. Problemler algılanamaz, yorum yapılamaz. Öğrenme öğretmen merkezli olduğu için ders öğrencilerce sıkıcıdır.
Öğrenci merkezli öğretim yöntemleri:
Özel öğretim yöntemleri içinde öğretmen bu yöntemde bilgi kaynaklarına giden yolları gösterici, kolaylaştırıcı birer eğitim lideridir. Bu yöntemde öğretmen hem kuramsal olarak konusuna hakim olmalı hem de bu yöntemi kullanmayı iyi bilmelidir. Öğrenci merkezli öğretimde öğrenciler daha iyi motive olmaktadır. Öğrenci merkezli öğretim için sınıf mevcudunun fazla olmaması gerekir. Ayrıca sınıfların yeterli donanıma sahip olmaları da gereklidir. Öğrenilen bilgiler öğrencide daha kalıcıdır. Desin çoğunu öğrenci yapar. Öğrendiklerini uygularlar. Kendine güvenini kazanır. Farklı yorumlarda bulunabilir. Arkadaşlarını daha iyi tanır. Geleceğe hazırlanır. Problemlerini çözebilir. Bilgiyi kendi üretir. Analiz yapabilir.
Nasıl Gerçekleşir?
Öğrenci merkezli yöntemde öğrenciler küçük gruplar halinde kümelenirler. Öğrenci grup ya da bireysel olarak bilgileri anlatır. Panel düzenlenir. Beyin fırtınası yaptırılır, deney, laboratuvar, atölye çalışması yaptırılır. Oyunlar, yarışmalar düzenlenir. Öğrenilecek bilgiler bu ve benzeri yollarla öğretilir. Bu yöntem için tutum ölçeği geçerlilik ve güvenirlilik adlı ölçme araçları kullanılır. Oysa öğrenme işlemine katılan duyu organlarının sayısı ne kadar fazla ise, öğrenci o kadar iyi öğrenir ve öğrenmeleri o kadar kalıcı olur. Çünkü öğrenci bu yöntemde dinler, görür, tartışır ve anlatır. Dolayısıyla öğrenci tüm bunları yapabilmek için öğrenmeyi kendi kendine gerçekleştirmek zorundadır. Öğretmen sadece izler, gözlemler, pasif konumdadır. En iyi öğrenme somuttan soyuta gerçekleşmelidir. Tümevarım yöntemi öğrenci merkezli öğretim için oldukça geçerli bir yöntem olur.
Ülkemizde öğretmenler genelde öğretmen merkezli öğretim ile yetiştiği için genelde öğretmen merkezli öğretimi kullanmaktadır.
